«Милли уенның мәгънәсе»

Бүгенге тормышта без күп нәрсәгә башкача карыйбыз, күп нәрсәне яңадан ачабыз яки бәялибез. Бу, беренче чиратта, мәдәни мираска карый. Туган халыкның тарихын, гореф-гадәтләрен белү тәрбиянең күп кенә хаталарын аңларга, аңлатырга һәм булдырмаска ярдәм итә. Тәрбиянең роленә ишарәләп, И. Ильин сүзләре туры килә: «Тәрбия – ул кеше культурасының барлык казанышлары белән тукландыру».

Уенны милли мәдәниятне үстерү формасы буларак карасак, халык традицияләрендә балалар уеннарының ни өчен саклануы аңлашыла. Әгәр балалар уйнаудан туктый икән, бу начар билге. Димәк, җәмгыять мәдәни традицияләрне яңадан торгызу, социальләштерү механизмын, җәмгыятькә яңа буын кертүне югалта.

«Татар халкының мәдәнияте һәм гореф-гадәтләре» дигән дәрестән тыш эшчәнлек программасы - күпмилләтле мәктәптә кече мәктәп яшендәге балаларны тәрбияләү буенча системалы эш тәҗрибәсен гомумиләштерү.

Аерым халык мәдәнияте тулысынча өйрәнелә: костюм, тел (көнкүреш сүзләре) гореф-гадәтләр, бәйрәмнәр, җырлар, биюләр, уеннар, фольклор материал. Шунысын да билгеләп үтәсе килә, татар халкының мәдәниятен һәм гореф-гадәтләрен өйрәнү Ульяновск өлкәсе территориясендә яшәүче башка халыкларның мәдәниятләрен һәм гореф-гадәтләрен чагыштыру белән бергә уза.

Туган тел һәм әдәбият атналыгында без балалар белән «Соры бүре» халык хәрәкәтле уенын уйнадык, анда бик күп мәсьәләләр чишелде:

1. Татар халкының мәдәниятенә тотрыклы, кызыксынучан, ихтирамлы мөнәсәбәт формалаша;

2. Патриотик хисләрне үстерү өчен эмоциональ уңай нигез булдырыла;

3. Татар телен өйрәтү буенча дәресләр белән кызыксынуны арттыру, уеннар татар сүзләренең тиз истә калуына ярдәм итә;

4. Балаларның иҗади сәләтләрен үстерү (уенның төрле вариантларын уйлап табу, хәрәкәтләрне катлауландыру).

Халык уеннары халыкның мәдәни-тарихи үсешен чагылдыра; социаль әйләнешкә, фән дөньясына карата милли-кыйммәтле ориентирлар бар; милли һәм гомумкешелек мизгелләрен берләштерә. Халык уеннарының хәрәкәтчән, әйлән-бәйлән, ял итү төрләре балаларның физик, сәнгать, эмоциональ үсеше, милли һәм гомумкешелек тәрбиясе мәсьәләләрен хәл итәргә ярдәм итә.

"Татар халкының мәдәнияте һәм гореф-гадәтләре» түгәрәге җитәкчесе, 24 нче гимназия укытучысы Булатова Люция Хәмит кызы.